Michiel Hendryckx windt zich op. In dS Weekblad van 28 november uit hij zijn ongenoegen over het kunstwerk van Thomas Lommée op de gevel van een universiteitsgebouw in Gent. ‘The next big thing will be a lot of small things’. Het plakt er al even zwart op wit als het roet op onze blaadjes sla, maar volgens Hendryckx is het in strijd met het stuwende woord ‘Vooruit’ even verderop:
“Het nieuwe groene denken. Dat we eindelijk maar eens moeten ophouden met te verlangen naar wat indrukwekkend en meeslepend is. Dat onze kapseizende wereld alleen kan worden gered door kleinschaligheid, door ons terug te trekken in het risicoloze nabije. Dat we moeten leven in een zelfvoorzienende, zelfvoldane kleine wereld met uitzicht op het eigen erf. Onbegrijpelijk dat een universiteit een gevel leent om kortzichtigheid te propageren. Moeten studenten dan niet langer geprikkeld worden om groots te denken? (…) Op een planeet waar dag na dag ruim 200.000 mensen bijkomen, gaan we de voedselvoorziening niet oplossen met stoeptegeltuintjes en radijsjes in de berm.”
Ik begrijp wat hij bedoelt. En toch ook weer niet. Want voor mij is die gevel net een schop onder de kont. Een bevestiging dat we niet moeten wachten op de hoogdravende plannen van hogerhand of op de fotokopieën van de conclusies van internationale klimaat- en andere toppen. Dat de meest indrukwekkende en meeslepende dingen gebeuren als we onze eigen inspanningen op het veld, op de werkvloer of in de woonkamer bundelen, hoe kleinschalig die ook mogen zijn en hoe machteloos we ons bij momenten ook voelen. Veel kleine stoeptegeltuintjes samen maken een grote groene gordel. Meerdere fluitende fietsers achter elkaar maken karrevrachten minder auto’s. Onze koffers vol kartonnen dozen met dekens en tenten maken een warme kerst voor velen op de vlucht.
‘The next big thing’ is geen totale wereldvrede, geen klimaatneutraal Europa, geen 100% garantie op geluk. Daar wachten we niet meer op, daar geloven we niet meer in. Grootse woorden zijn goed voor op posters maar ze verdienen geen plaats meer in ons doen en laten omdat ze nopen tot afwachten, en die tijd is voorbij. We zullen ze zelf wel zetten, de stappen die nodig zijn om het één en ander in beweging te brengen. Soms zal dat niet meer zijn dan wat radijsjes planten in de berm, maar wie alles optelt en de ratelende dominoblokjes volgt, zal zien dat die kleine zaadjes op grote schaal een verschil kunnen maken. Daar geloven we in. Daar moeten we meer dan ooit voor gaan. Omdat we geen dansende poppen moeten blijven maar verdomme zélf aan die touwtjes kunnen trekken. Vooruit!
a little bit of soap 